Kaynakça: http://www.oykuharita.com.tr/
15 Aralık 2013 Pazar
13 Aralık 2013 Cuma
Yedi Bölge
Marmara Bölgesi
Ege Bölgesi
Akdeniz Bölgesi
Karadeniz Bölgesi
İç Anadolu Bölgesi
Doğu Anadolu Bölgesi
Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Kaynakça: http://www.bilgiustam.com/
8 Aralık 2013 Pazar
Türkiye Maden Yatakları Haritaları
Türkiye'nin Genel Olarak Maden Yatakları
Kaynakça: http://www.enerjiport.com/
Türkiye Altın Gümüş Cevherleşme Sahaları Haritası
Türkiye Krom Yatakları Haritası
Türkiye Demir Yatakları Haritasuı
Türkiye Linyit Yatakları Haritası
Türkiye Boksit Yatakları Haritası
Türkiye Fosfat Yatakları Haritası
Kaynakça: http://www.mta.gov.tr/
3 Aralık 2013 Salı
Harita Bilgisi Dersi İçin Afiş
Harita bilgimizi daha kolay genişletebilmek için harita çizerek, dünyanın haritasını ( ülkeler, dağlar, çöller, denizler vs ) kalıcı bir şekilde öğrenebiliriz.
24 Ekim 2013 Perşembe
Z
Zelzele:
Deprem demektir.
Zımpara
Taşı: Metal endüstrisinde kullanılan kesici bir taştır.
Zirve
Buzulları: Dağların doruk kısımlarındaki buzullardır.
Zirve:
Bir yükseltinin en yüksek noktasına denir.
Zonal
Toprak: İklim ve bitki örtüsü faktörlerinin etkisi altında oluşmuş, yeryüzünde
geniş kuşaklar halinde yayılan topraklardır.
Y
Yağış
Rejimi: Bir bölgede yağışın yıl içindeki dağılışıdır.
Yağış:
Atmosferdeki su buharının yoğunlaşması ile ortaya çıkan ve dünyanın yüzeyine
kadar inebilen her türlü üründür.
Yağmur:
Bulutlardan sıvı olarak düşen büyük su damlacıklarıdır.
Yalıyar:
Deniz ve göl kenarlarında yer alan, dalga aşındırması sonucu meydana gelen
dikliklerdir.
Yamaç
Kaynağı: Dağ ve vadi yamaçlarında üstteki geçirimli tabakaların son bulduğu
noktalarda meydana gelen kaynaklardır.
Yamaç
Yağışı: Nemli hava kütlesinin dağ yamacına bıraktığı yağıştır.
Yamaç:
Eğimli bir yüzeydir.
Yanardağ
Ağzı: Yanardağın tepesinde, yamacında ya da eteğinde arka arkaya patlamalar ve
püskürmelerle oluşmuş huni biçimindeki şekildir.
Yanardağ: Dünyanın iç tabakalarında bulunan kaya
parçalarının, gazların ve lavların yerkürenin altı ile üstünü birleştiren bir
bacadan püskürdüğü dağa verilen isimdir.
Yar:
Deniz ve göl kısımlarında dimdik yer demektir.
Yardang:
Çöl topografyasının tipik şekillerinden olan aşınım şeklidir.
Yarımada:
Üç tarafı denizlerle kaplı olan kara parçasıdır.
Yarmavadi:
Jeolojik oluşum bakımından, yerkabuğunun yapısı ve topografik gidişine uymayan
vadilerdir.
Yatak:
Akarsuların meydana getirdiği yıl içinde sürekli ya da süreksiz olarak suların
aktığı yoldur.
Yayla:
Akarsularla derin bir biçimde yarılmış, üzerinde düzlüklerin belirgin olarak
bulunduğu, deniz yüzeyinden çokça yüksek serin kırsal yerlerdir.
Yayvan
Yapraklı Ormanlar: Kışın yaprağını döken, geniş yapraklı ağaçlardan meydana
gelen ormanlardır.
Yaz
Musonu: Asyanın güneyinde görülen nemli havalı musonlardır.
Yaz
Saati Uygulaması: İleri saat uygulamasıdır.
Yaz:
Havanın güneşli, bol sıcak, az yağışlı, kurak olduğu mevsim adıdır.
Yengeç
Dönencesi: Yeryüzünün kuzey yarım küresinde ekvatorun kuzeyinden geçtiği
varsayılan enlemdir.
Yeni
Ay: Ayın evrelerinden biridir.
Yer
altı Suları: Yağış olarak yeryüzüne düşen ya da yeryüzünde bulunan suların,
yerçekimi etkisiyle yerin altına sızıp orada birikmesiyle oluşan sulardır.
Yer
Kabuğu: Yerkürenin en dış kısmında bulunan yapıdır.
Yerbilimi:
Dünyanın katı yapısını ve fiziksel özelliklerini inceleyen bilimdir
Yerçekimi:
Kütle çekimi kuvveti demektir.
Yerel
Rüzgarlar: Yeryüzündeki genel hava dolaşımına bağlı rüzgarların yöresel
koşullarla değişikliğe uğraması sonucunda oluşan rüzgarlardır.
Yerel
Saat: Güneşin gökyüzündeki durumuna göre ve yeryüzündeki cisimlerin gölge
boyuna göre ayarlanan saattir.
Yerel:
Herhangi bir yere ilişkin olan demektir.
Yerleşme
Coğrafyası: İnsanların yerleşim kurarak hayatını sürdürdüğü coğrafyaya verilen
isimdir.
Yerleşme:
İnsanların konut adını verdiğimiz barınaklarda toplu veya dağınık bir şekilde
hayatını sürdürmesine yerleşme denir.
Yerli
Kaya Gölleri: Göl çanağının çeşitli nedenlerle ana kaya üzerinde oluşturduğu
göllerdir.
Yeryüzü:
Üzerinde yaşadığımız toprak ve denizler, yerkabuğu, dünya, yaşam demektir.
Yıl:
365 günden oluşan zaman dilimidir.
Yıldırım:
Elektrikle dolu bir bulutun sürtünmesidir.
Yıldız:
1. Işıklı gök cismidir. 2. İsminin balıkçılar tarafından verildiği kuzeyden
esen rüzgarlardır.
Yıllık
Hareket: Dünya ekseni çevresinde hareket ederken aynı zamanda saat ibresinin
tersi yönde, güneşin çevresinde yaptığı harekettir.
Yoğuşma:
Gaz halindeki bir maddenin çevresine ısı vererek sıvı hale dönüşmesidir.
Yontukdağ:
Deniz yüzüne yaklaşacak kadar alçalmış ve düzleşmiş yeryüzü şekilleridir.
Yontuzdüz:
Dış güçlerle yontularak yassılaşmış denize yakın kadar alçalmış yerlerdir.
Yörünge:
Bir gök cisminin bir diğerinin kütle çekimi etkisi altında izlediği yola denir.
Yukarı
Çığır: Bir akarsuyun kaynaklarını ilk topladığı kesimlere denir.
Yükselti:
Bir noktanın deniz yüzeyinden yukarı olan yüksekliğidir.
Yüzeysel
Aşındırma: Bir yamaç boyunca, yüzeyi kaplayarak akan yağış sularının meydana
getirdiği aşındırmadır.
Yüzölçümü:
Bir yerin ya da bir şeyin yüzünün ölçülmesi demektir.
V
Vadi
Buzulu: Bir vadi içinde birikmiş olan buzullardır.
Vadi
Meltemi: Bir vadinin yukarı ve aşağı
kısımları arasındaki sıcaklık farkından meydana gelen rüzgar türüdür.
Vadi
Tabanı: Akarsu tarafından iki bölüme ayrılmış düzlüğe denir.
Vadi
Yamacı: Vadi düzlüğünden sonra başlayan yükseltinin kenarlarındaki eğimli
yüzeylerdir.
Vadi:
Genelde akarsular tarafından oyulup oluşturulmuş aşınım şeklidir.
Vaha:
Çöllerde çoğu kez yüzeye çıkan yer altı sularının yarattığı tarım veya yerleşme
bölgesidir.
Vejetasyon:
Bitkileri konu alan coğrafyaya verilen isimdir.
Venüs:
Merkürden sonra güneşe en yakın olan gezegendir.
Volkan
Bacası: Magmanın yeryüzüne ulaşıncaya kadar geçtiği yoldur.
Volkan
Camı: Doğal yollarla oluşan volkanik kökenli bir cam türüdür.
Volkan
Konisi: Lav, kül, volkan bombası gibi volkanik maddelerin üst üste yığılması
ile oluşann koni biçimli yükseltidir.
Volkan
Topografyası: Volkanizma olayına bağlı olarak meydana gelen yer şekillerini
içeren topografyaya verilen isimdir.
Volkan:
Magmadan çıkan maddelerin yeryüzüne yayılmasına aracılık eden baca şeklindeki
dağdır.
Volkanizma:
Yerin iç kısmındaki magmanın, yerkabuğu içine doğru sokulması veya yeryüzüne
doğru yükselmesi sürecidir.
Ü
Üçüncü
Zaman: Memeli hayvanların ve bu günkü bitki topluluklarının belirdiği çağdır.
Ülke:
Bir devletin egemenliği altında bulunan toprakların tümüne verilen isimdir.
U
Uçurum:
Dağlık engebelerdeki yüksek kesimlerin uç noktasıdır.
Ulaşım:
İnsanların ürettikleri çeşitli ham ve işlenmiş maddelerin, haberlerin bir
yerden başka bir yere nakledilmesidir.
Uranüs:
Güneş çevresinde dolanımı seksen dört yılda tamamlayan gezegendir.
Uranyum:
Radyoaktif bir kimyasal elementtir.
Uruk:
Arabistan Yarımadası’nda çok uzun boyuna uzanan kumullara verilen addır.
Uvala:
Birbirine sınır olan birkaç dolinin gelişmeleri sonucunda oluşan karstik
arazilerdir.
Uydu:
Bir gezegenin çekiminde bulunarak onun çevresinde dolanan küçük gezegendir
Uzay:
Dünyanın atmosferi dışında evrenin geri kalan kısmına verilen addır.
T
Tabaka:
Katman demektir.
Taban
Seviyesi Ovası: Akarsuların taban seviyesine ulaştığı yerlerde, eğimin azalması
nedeniyle taşıdığı maddeleri biriktirmesi ile oluşan ovalardır.
Tabanlı
Vadi: Vadi içinde yer alan akarsu yatağının her iki yanında genişçe düzlükler
oluşmuş geniş vadilerdir.
Takımada:
Birbirine yakın küçük büyük birçok adaların bir arada oluşturduğu adalardır.
Takke
Buzulu: Dağların bütün yamaçlarını çevreleyen buzul kütlesidir.
Taraça:
Akarsu vadilerinin dışında ya da göl ve deniz kenarlarında görülen şekillerdir.
Tarama
Yöntemi: Harita oluşturma tekniklerinden biri olan, kalın kısa, sık ince
şeklindeki haritalardır.
Tarım:
Yararlı bitkileri yetiştirmek amacıyla toprak üzerinde yapılan çalışmaların
tümüdür.
Tarımcılık:
Tarım ile ilgili uğraş veren kişi ya da kuruluşların sektörüdür.
Tarih
Değiştirme Çizgisi: Başlangıç meridyenin yüz seksen derece doğusunda ya da
batısında bulunan meridyene verilen isimdir.
Taş
Kömürü: Jeolojik dönemler boyunca dönüşüme uğrayarak büyük bir kalori gücü
kazanan, bitki fosillerinden oluşan doğal yakıttır.
Taş:
Küçük kaya kırıntılarıdır.
Taşküre:
Yerkabuğu demektir.
Tayfun:
Çin Denizi’nde ve Hint Okyanusu’nda görülen şiddetli kasırgadır.
Tefra:
Volkanlardan atılan katı maddelerin tümüne verilen isimdir.
Tektonik
Çukurlar: Tektonik faaliyetler sonucunda oluşmuş çukurlardır.
Tektonik
Göl: Tektonik faaliyetler sonucunda oluşmuş çukurlukların su ile dolması
sonucunda oluşan göllerdir.
Tektonik:
Parçalanıp dağılmış yer katmanlarının birbirleri ile olan ilgilerini araştıran
bilim koludur.
Tepe:
Bir yerin ya da bir şeyin en üstteki bölümüdür.
Termik
Alçak Basınç: Sıcaklığa bağlı olarak oluşan basınçtır.
Termik
Yüksek Basınç: Soğumaya bağlı olarak oluşan basınçtır.
Terra
Rosa: Bünyesinde demir bulunduran kızıl renkli topraklardır.
Ticaret
Rüzgarları: Alize rüzgarlarının diğer adıdır.
Tombolo:
Kıyı açığında yer alan adaları anakaraya ya da adaları birbirine bağlayan kıyı
oklarına denir.
Topoğrafya:
Bir arazi yüzeyinin tabii veya suni ayrıntılarla meydana getirdiği şekildir.
Toprak
Kirliliği: Toprağa karışan zararlı katı, sıvı ve gaz atıklar ile insanların
yanlış kullanımı sonucu toprağın, doğal özelliklerinin değişmesiyle görülen
kirliliktir.
Tornado:
Çok şiddetli, can ve mal kaybına fazlaca sebep olan bir rüzgardır.
Tortul
Kayaçlar: Metamorfik, başkalaşım, magmatik türünde olan kayaçlardır.
Tortul:
Tortullaşma sonucu oluşmuş maddelerdir.
Toryum:
Nükleer bir yakıttır.
Traverten:
Kalsiyumlu kimyasal tortul kayaçlardır.
Tropikal
Kuşak: İki tropika arasında bulunan bölgedir.
Troposfer:
Atmosferin 11 km kalınlığındaki ilk katmanıdır.
Tsunami:
Genellikle okyanus sınırları içerisinde görülen, büyük hasarlara sebep
olabilen, tektonik hareketlerin de etkisiyle oluşabilen doğal afetlerden
biridir.
Tundra
İklimi: Kuzey yarım kürede altmış derece paralel civarı ile kutup ikliminin
arasında yayılış gösteren iklimdir.
Tundra
Toprak: Kuzey yarımkürenin yüksek enlemlerinde düşük sıcaklıkların olduğu
yerlerde oluşan topraklardır.
Turizm:
Dinlenmek, eğlenmek, görmek ve tanımak gibi amaçlarla yapılan geziler ve bir
ülkeye veya bir bölgeye turist çekmek için alınan ekonomik, kültürel, teknik
önlemlerin, yapılan çalışmaların tümüdür.
Turizmci:
Turizm ile ilgilenen kişinin sektörüdür.
Tuz:
Bir asit ve baz arasında gerçekleşen kimyasal tepkime sonucunda suyla birlikte
oluşan maddedir.
Tüf:
Çok sayıda gözenek içeren volkanik bir kayaçtır.
Tünel:
Genel anlamda yeraltından ya da dağ içinden kazı yapılan demektir.
Ş
Şelale:
Bir nehrin yüksekten düşmesiyle meydana gelen büyük çağlayandır.
Şelf:
Karaları çevreleyen ve karalardan sayılan, 200 metre derinliği olan deniz
dipleridir.
Şemosfer:
Dünyayı çepeçevre saran gaz tabakasıdır.
Şimşek:
Havanın iyi bir iletken olmaması bünyesinde elektrik yükleri bulunduran
bulutların neden olduğu ışınlamalardır.
Şist:
Yaprak şeklinde kolayca birbirinden ayrılabilen plakalardan oluşan kristalsi
kayaçlardır.
S
Sabah:
Gece ile öğle arasındaki zaman dilimidir.
Sağanak:
Birdenbire başlayıp çoğunlukla kısa süren şiddetli yağmurdur.
Samanyolu:
Dünyanın yer aldığı, güneş sistemini içeren galaksinin adıdır.
Samyeli: Kuru, çöl rüzgarıdır.
Sanayi:
Hammaddelerin veya yarı işlenmiş maddelerin kullanıma hazır hale getirilmesidir
Sanayicilik:
Sanayi dalı ile ilişkili olan demektir.
Sanayileşme:
Bir yerin belli bir zaman zarfında sanayi yönünden gelişmesi durumudur.
Sander:
Buzulların eridiği yerde ortaya çıkan akarsuların taşıdığı malzemeleri
biriktirmesi ile oluşan düzlüklerdir.
Sarkıt:
Mağara gibi yeraltındaki boşlukların tavanlarından sarkan çubuk şekline
benzeyen oluşuklardır.
Satürn:
Atmosferin yüksek tabakalarında kutup ışıklarının ortaya çıkmasına neden olan
gezegendir.
Savan:
Tropik yağmur ormanları ile kuru çöller arasındaki geçiş bölgesinde yer alan
geniş uzun çayırlardır.
Sediment:
Bir sıvının bekletilmesi veya sanfrüfüj edilmesi sonucu dibe çöken maddedir.
Seki:
Yatağına alüvyonları yaymış olan akarsuyun yeniden canlanarak yatağını kazması
ve derinleştirmesi sonucunda oluşan basamaklardır.
Selüloz:
Hemen hemen bütün bitkilerde bulunan maddedir.
Senklinal:
Kıvrım dağlarının oluk kısımlarına verilen addır.
Sera
Etkisi: Işınların gazlar tarafından tutulmasına verilen isimdir.
Sera
Gazları: Sera etkisine neden olan gazlardır.
Sera:
Doğal çevre koşullarının uygun olmadığı mevsimlerde ya da yörelerde, bitkilerin
yetiştirilmesi için uygun koşulların oluşturulduğu yollardır.
Seracılık:
Sera ile ilgilenen kişilerin sektörüdür.
Set
gölü: Göl oluşumuna müsait, çukur alanların açık olan kısımlarının, çeşitli
olaylarla tıkanması sonucu meydana gelen göllerdir.
Seyf:
Afrika’da kurak bölgelerin kumul çöllerinde rastlanan çok uzun boyuna olan
kumul şekillerindendir.
Sıcaklık
Ortalaması: Herhangi bir yerde, bir yıllık süre içinde her gün saptanan hava
sıcaklıklarını toplamının gün sayısına bölünmesiyle elde edilen veridir.
Sıcaklık:
Bir maddenin belli bir ölçüye göre, soğukluğunu veya ılıklığını gösteren
niceliktir.
Sınır:
Birbirine komşu iki devleti birbirinden ayıran uluslararası anlaşmalarla
belirlenmiş arazi şerididir.
Sıradağ:
Birçok dağın birleşmesiyle oluşan dağ topluluğudur.
Sırt:
İki akarsu vadisini birbirinden ayıran ve birbirine ters yönde eğimli yüzeyleri
birleştiren yeryüzü şeklidir.
Sileks:
Çakmak taşı demektir.
Silindirik
Projeksiyon: Bir kürenin çevresine silindir şeklinde bir kağıt sarılmasıyla
oluşturan projeksiyon türüdür.
Sirk
Buzulu: Sirk adı verilen kenarları sarp çukurlarda biriken karların değişikliğe
uğramaları sonucu meydana gelen buzullardır.
Sirk:
Kenarları sarp, yarım daire veya buna benzer şekildeki çanaklardır.
Sirokko:
Büyük Sahra çölünde oluşan ve Akdeniz’i geçerek Güney Avrupa’yı etkileyen sıcak
ve kuru rüzgardır.
Sis:
Yeryüzüne inip her şeyi saran, uzağı görmeyi engelleyen kalın ve yoğunlaşmış su
buharı katmanıdır.
Sismoloji:
Deprem dalgalarını ölçen alettir.
Siyasi
Harita: Devlet ve ülke sınırlarını gösteren haritadır.
Skyer
Kıyı Tipi: Çok parçalı ve girintili çıkıntılı görünüme sahip olan kıyı tipidir.
Son
Dördün: Ayın evrelerinden biridir.
Sonbahar:
Yaz mevsimi ile kış mevsimi arasındaki mevsimdir.
Step:
İlkbahar yağışlarıyla yeşeren, yaz başlarında kuruyan küçük boylu ot
topluluğudur.
Stratosfer:
Hava olaylarının rastlanılmadığı, dünyayı oluşturan katmanlardan bir tanesidir.
Su:
Canlıların yaşamasını sağlayan hayati önemi olan moleküldür
Subatan:
Suların yeraltına girdiği kısımdır.
Subtropikal
İklim: Dünyanın tropik kuşağının hemen güney ve kuzey sınırındaki iklim
tipidir.
Sulama:
Bitkilerin ihtiyaç duyduğu ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun yapay
olarak getirilmesidir.
Süpernova:
Enerjisi biten büyük yıldızların şiddetle patlaması durumuna verilen addır.
Süreksiz
Akarsular: Yılın sadece belirli dönemlerinde akışı olan akarsulardır.
Sürempoze:
Yarma vadilerdir.
Sürgü:
Bir buzul vadisinde, çukur olan kısımları birbirlerinden ayıran yerli kayadan
oluşmuş çıkıntılardır.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)